Wanneer leegstaande snelwegkantoren zouden worden getransformeerd, levert dit 60.000 extra woningen op. Dat zegt vastgoedadviseur Colliers na onderzoek.

Snelwegkantoren staan steeds vaker leeg, omdat ze niet meer aansluiten bij de wensen van bedrijven en hun medewerkers. Echt ideale locaties zijn het natuurlijk niet, met lawaai en fijnstof, maar een nieuwe bestemming van deze panden als woning kan voor een middelgrote stad aan plek bieden.

Sneller dan reguliere nieuwbouw

Met sloop, nieuwbouw en verdichting zou dit getal nog verder oplopen. Die transformatie zou bovendien sneller kunnen gaan dan reguliere nieuwbouw. Het vinden van grond voor nieuwbouwlocaties, het gereed maken ervan en het bouwen kost veel tijd. Daar komt het overvolle elektriciteitsnet als struikelblok nog bij.

Infrastructuur ligt er al

“Woningbouw op deze plekken heeft het voordeel dat er al een groot deel van de infrastructuur en nutsvoorzieningen ligt. Daarnaast gaat het verbouwen van een al bestaande locatie sneller dan het aanwijzen en bouwen van nieuwe woonwijken in het groen en is het ook nog goedkoper”, aldus Madeline Buijs, woningexpert bij Colliers.

“Hoewel woningbouw dichtbij snelwegen nog altijd ongebruikelijk is, bewijst een project zoals The Mayor aan de A9 bij Amstelveen dat het kan,” zegt Buijs. In dit voormalige KPMG-kantoor is nu plek voor ruim 300 huishoudens. “In deze tijd van woningnood is het de hoogste tijd om met deze optie serieus aan de slag te gaan.”

18 snelweglocaties

Op 18 snelweglocaties zou deze transformatieslag gemaakt kunnen worden: ongeveer 3,8 miljoen vierkante meter aan kantoorruimte kan omgebouwd worden tot ruim 60.000 koop- en huurwoningen voor een mix van studenten, jonge gezinnen en senioren, tot aan sociale woningen en onderdak voor statushouders. Ter vergelijking: in Leiden staan ongeveer 64.000 woningen.

Leegstandsproblemen opgelost

Mocht er inderdaad belangstelling zijn voor het wonen langs de snelweg, dan worden meteen de leegstandsproblemen van vastgoedeigenaren opgelost. Zij ontwikkelden in de jaren ’80 en ’90 op grote schaal kantoorlocaties aan stadsranden. Die staan steeds vaker leeg. Verduurzaming blijft achter. De gemiddelde huurprijs daalde tussen 2020 en begin 2024 met 6%. Dit staat in schril contrast met de prijsontwikkeling van kantoorgebieden in stadscentra: daar steeg de gemiddelde huurprijs juist met 8%.

Meeste winst in Noord- en Zuid-Holland

De grootste winst van de transformatie van kantoren is te behalen in Noord-Holland. Hier kunnen potentieel 25.000 nieuwe woningen worden gebouwd. Denk aan kantoorparken als Sloterdijk, Diemen-Zuid en Schiphol-Rijk. Het huidige tekort van 77.500 woningen zou daarmee met 32% afnemen.

Ook in Zuid-Holland zijn veel geschikte kantoorgebieden om te transformeren naar woonwijken. Hier kan het woningtekort met 26% dalen. In de provincie Utrecht zijn er minder locaties en blijft het aantal extra woningen beperkt tot 6.500 woningen. Toch kan de impact op het tekort groot zijn met een daling van 20%.

Overigens gaat de transformatie van kantoren naar woningen in het algemeen de laatste jaren niet hard meer. In 2022 werden 30% minder woningen gerealiseerd uit kantoorpanden dan in 2021, becijferde het CBS.

50 woningen per hectare

Ruim 60.000 extra woningen op snelweglocaties komt neer op een gemiddelde van 50 per hectare. Door sloop, nieuwbouw en verdichting is het mogelijk om dit aantal verder te vergroten. Zo staan op voormalige kantoorlocaties Holland Park in Diemen en Hyde Park in Hoofddorp 100 tot 200 woningen per hectare.

Gemeenten en provincies kunnen woningbouw snel mogelijk maken door heldere communicatie, versnelde procedures, het nemen van geluidswerende maatregelen en investeringen in het openbaar vervoer, aldus het rapport.