Schenkingsvrijstellingen in 2024

De schenkbelasting kent een aantal vrijstellingen. Over een schenking tot het bedrag van de vrijstelling betaalt de ontvanger geen schenkbelasting. Dit zijn de voornaamste vrijstellingen in 2024:

• Kinderen: € 6.633 per jaar. Is uw kind in de leeftijd van 18 t/m 39 jaar? Dan is de jaarlijkse vrijstelling eenmalig verhoogd naar € 31.813. Deze eenmalige vrijstelling wordt verhoogd naar € 66.268 als de schenking wordt besteed aan bepaalde dure studies.

• Anderen: € 2.658 per jaar.

De schenkingsvrijstelling voor de eigen woning

De verhoogde vrijstelling voor de eigen woning is in 2024 volledig afgeschaft.

In 2022 bedroeg de eenmalig verhoogde schenkingsvrijstelling voor de eigen woning maximaal € 106.671. In 2023 is bedroeg deze vrijstelling verlaagd tot € 28.947. Hiermee was de verhoogde vrijstelling voor de eigen woning voor kinderen feitelijk al afgeschaft. Maar in andere verhoudingen was nog wel sprake van een verhoogde vrijstelling.

Heeft u in de afgelopen jaren een schenking voor de eigen woning ontvangen? Denkt u dan aan een tijdige besteding van de schenking. Een schenking voor de eigen woning in 2022 moet uiterlijk voor 31 december 2024 aan de eigen woning worden besteed. Het was mogelijk om een onbenut gebleven deel van de vrijstelling uit 2022 aan te vullen in 2023. Ook voor dat deel geldt de bestedingstermijn tot 31 december 2024.

Voor een nieuwe schenking voor de eigen woning in 2023 geldt een bestedingstermijn tot 31 december 2025. Let er ook op dat u voor 1 maart een beroep doet op de vrijstelling in een aangifte schenkbelasting.

Schenken voor de eigen woning in 2024

Tegenwoordig moet iemand eigen vermogen hebben bij het kopen van een huis. Bijvoorbeeld omdat niet alle kosten mogen worden meegenomen in de hypotheek. Voor de jonge generatie is het vaak lastig om dat eigen vermogen te vormen. Bijvoorbeeld omdat er nog een studieschuld moet worden weggewerkt. In huursituaties is de huur daarnaast vaak zodanig hoog dat van sparen niet veel meer komt.

Een schenking kan dan een middel zijn om toch eigen vermogen te krijgen. De politiek vond het niet meer passend om dat te stimuleren met een aparte schenkingsvrijstelling. De behoefte bij de huizenkopers zal er echter nog wel blijven. In ons artikel “De ‘eigenwoningschenking’ in 2023” leest u onze gedachten over hoe u hiermee kunt omgaan.

Aangifte voor de schenkbelasting

Schenkt u meer dan de jaarlijkse vrijstelling? Dan moet er aangifte voor de schenkbelasting worden gedaan. Wil de ontvanger een verhoogde vrijstelling benutten? Dan moet er ook aangifte worden gedaan voor de schenkbelasting, met een beroep op de vrijstelling. Het uitgangspunt is dat de ontvanger aangifte doet en de eventuele schenkbelasting betaalt. Het is verplicht om voor een aangifte schenkbelasting het door de Belastingdienst voorgeschreven aangifteformulier te gebruiken. Die vindt u hier (onderwerp ‘Schenken’).

Een uitgebreide toelichting op de aangifte schenkbelasting vindt u in ons artikel “11 tips bij de aangifte schenkbelasting”.

Van een schenking in 2024 moet vóór 1 maart 2025 aangifte worden gedaan.

Hoeveel bedraagt de schenkbelasting?

Schenkt u meer dan het vrijgestelde bedrag? Dan moet er schenkbelasting worden betaald. De tarieven van deze belasting zijn afhankelijk van de familieband tussen u en de ontvanger en de hoogte van het bedrag dat u schenkt.

Voor een schenking aan een kind geldt een tarief van 10% voor de eerste € 152.368 die de vrijstelling overtreft. Voor het meerdere geldt een tarief van 20%.

Gaat het om een schenking aan een kleinkind? Dan geldt hetzelfde grensbedrag en zijn de tarieven 18% en 36%. Voor een schenking aan iemand anders gelden tarieven van 30% en 40%, bij hetzelfde grensbedrag.

Deze tarieven gelden overigens ook voor de erfbelasting.

Een schenking van ma en een schenking van pa?

Heeft uw kind twee keer een vrijstelling in de situatie van een ‘schenking van ma en een schenking van pa’? Nee, dat zit er niet in. De schenkbelasting kent regels die veel van dergelijke creatieve gedachten om zeep helpen. Ik noem er enkele.

• Schenkingen door ouders worden gezien als één schenking voor het gezamenlijke bedrag. Dat geldt zelfs als de ouders gescheiden zijn.
• En wat als u een BV heeft? Kan die ook optreden als schenker? Dat kan wel, maar dat levert geen extra vrijstelling op. Het wordt gezien als een belaste dividenduitkering aan u als aandeelhouder en dan als een schenking van u aan uw kind.
• Verder worden partners voor de schenkbelasting als één gezien. Een schenking aan een kind en een schenking aan een schoonkind wordt zo als één gezien. Maar dat is niet zo als zij nog geen partners van elkaar zijn voor de schenkbelasting. Een kans als u gelukkig bent met de partnerkeuze van uw kind. Addertje onder het gras: gaan uw kind en zijn/haar partner binnen een jaar na de schenking trouwen? Dan worden zij geacht met terugwerkende kracht al een jaar partner van elkaar te zijn. Daardoor kan het dus alsnog misgaan.

Schenken vrij van recht

Het uitgangspunt is dat de ontvanger de schenkbelasting betaalt. Er kan dan onderscheid gemaakt worden tussen het brutobedrag en het nettobedrag. Het brutobedrag is het bedrag dat u schenkt en het nettobedrag is het bedrag dat de ontvanger overhoudt na het betalen van schenkbelasting.

Voorbeeld 1

U schenkt uw kind € 50.000. Hiervan is € 6.633 vrijgesteld en € 43.367 is belast met 10%. Uw kind moet € 4.336 schenkbelasting betalen en houdt dus netto € 45.664 over.

Het is echter ook mogelijk dat u als schenker de schenkbelasting betaalt. U doet dan feitelijk een netto-schenking. Dat is een ‘schenking vrij van recht’. Voor de hoogte van de schenkbelasting hoeft dat geen verschil te maken.

Voorbeeld 2

U betaalt zelf de schenkbelasting en u doet een netto-schenking van € 45.664. Dan is de schenkbelasting eveneens € 4.336. De last voor u is weer € 50.000.

Voorbeeld 3

Stel nu dat u uw kind een netto-schenking doet van € 50.000. De schenkbelasting is dan € 4.818 en uw kind ontvangt netto € 50.000. In deze situatie is uw last € 54.818.

Schenken om erfbelasting te besparen

Het idee van schenken is niet alleen dat u uw (klein)kinderen het financiële plezier gunt. Zij hoeven ook minder belasting te betalen over de verkrijging van uw vermogen. Door telkens kleinere bedragen te schenken kunnen uw (klein)kinderen meerdere malen profiteren van lagere tarieven en vrijstellingen.

In de verhouding ouders-kinderen levert een schenking binnen de vrijstelling een voordeel op van maximaal 20% over het vrijgestelde bedrag (€ 1.326 bij de jaarlijkse vrijstelling van € 6.633). Het kan interessant zijn om meer te schenken dan het bedrag van de vrijstelling. Over de eerste belaste € 152.368 betalen kinderen 10% schenkbelasting.

Dezelfde tarieven gelden bij overlijden voor de erfbelasting. Maar de vrijstelling is dan € 25.187 per kind. Als bij uw overlijden de erfenis per kind meer bedraagt dan € 177.555, wordt het meerdere belast tegen 20%. Door nu vermogen te schenken onder gebruikmaking van vrijstellingen en/of tegen betaling van 10% schenkbelasting, zal bij uw overlijden minder vermogen tegen 20% erfbelasting vererven.

Het maximale voordeel bedraagt afgerond € 16.562 per jaar (20% over de jaarlijkse vrijstelling en 10% over de eerste tariefschijf).

Wat is uw schenkingsplan?

Gaat u grotere bedragen schenken met de bedoeling de erfbelasting te beperken? Dan is het verstandig om een analyse te maken van uw situatie. Een aantal vragen die dan beantwoord moeten worden: hoeveel bedraagt de erfbelasting in uw situatie precies, welke impact hebben de schenkingen op uw vermogen, hoe raakt dat uw eigen positie, welke vorm van schenken past het best en wat is de positie van uw kind? Zo ontstaat een schenkingsplan.

Als u meer over schenken wilt lezen dan is mijn artikel Tien vragen over schenken een goede start.