PZO en VZN: duidelijkheid over arbeidsrelatie onmogelijk met huidige kader Wet DBA
PZO en VZN, samenwerkend in het Netwerk Zelfstandig Ondernemers, vinden het goed dat het kabinet eindelijk met het zpp-dossier en Wet DBA aan de gang gaan, maar zijn teleurgesteld dat helemaal niet ingegaan op de broodnodige nieuwe wet- en regelgeving. Duidelijkheid scheppen over de arbeidsrelatie is met de huidige kaders bovendien een onmogelijke opgave.

Handhaving Belastingdienst bij schijnzelfstandigheid
Onlangs verscheen het rapport van de Algemene Rekenkamer ‘Focus op handhaving Belastingdienst bij schijnzelfstandigheid’. Daarnaast heeft de Auditdienst Rijk een evaluatie gedaan op het toezichtplan van de Belastingdienst.
Duidelijk is geworden dat de Belastingdienst worstelt met het toezicht en de handhaving op arbeidsrelaties. Het kabinet reageert in een brief aan de Tweede Kamer op deze onderzoeken.

Wet DBA ‘een draak van een wet’
Om de arbeidsrelatie te kunnen duiden is de Wet DBA in 2016 ingevoerd. De gedachte is dat zo kan worden bepaald of een opdracht buiten dienstbetrekking kan worden gedaan. Een mooie gedachte, en met het huidige arbeidsrecht ook essentieel om überhaupt een opdracht voor een opdrachtgever uit te kunnen voeren.
In de praktijk is de wet DBA een draak van een wet, stellen PZO en VZN vast. Het ontbreekt aan duidelijkheid voor alle betrokken partijen. “We zijn dan ook niet verbaasd over de strubbelingen van de Belastingdienst. We verbazen ons wel over een aantal aanbevelingen en het gebrek aan actie terwijl de noodzaak om het verbeteren van wet- en regelgeving steeds groter wordt”, laat Cristel van de Ven, voorzitter Netwerk Zelfstandig Ondernemers en VZN weten.

Uitstel controle Wet DBA
Bij de Belastingdienst ervaart men het uit te voeren toezicht als bijzonder lastig en complex. Zij moeten namelijk een complexe vertaalslag maken van het arbeidsrecht naar de fiscaliteit. Dat dat niet gemakkelijk is, blijkt ook uit cijfers. De Belastingdienst heeft geen enkele vaststelling van kwaadwillendheid gedaan, er zijn amper aanwijzingen gegeven en er is slechts één naheffingsaanslag opgelegd.
Om het voor de Belastingdienst makkelijker te maken wordt aanbevolen om de bewijslast om te draaien en het bestaande moratorium op te heffen. “Als de Belastingdienst deze complexe vertaalslag al niet kan maken, hoe kan de minister dan van opdrachtgevers en opdrachtnemers verwachten dat zij dat wel kunnen?”, vraagt Margreet Drijvers zich af. Het ontbreekt echt nog steeds aan heldere kaders.

‘Breng ondernemerschap terug in beoordeling’
PZO en VZN zien deze worsteling al jaren en hebben het voorstel gedaan om het ondernemerschap weer in de beoordeling terug te brengen. Ook in het coalitieakkoord is bepaald dat ondernemers de ruimte moeten krijgen en dan moet je ze wel kunnen onderscheiden van de werknemers. Niet door ze als werknemer te beoordelen, maar juist als ondernemer. Ook voor de Belastingdienst veel objectiever te bepalen.
Een aanbeveling die wordt gedaan door ADR is het verbeteren van de wet- en regelgeving. Een oproep waar we helemaal achter staan. Hier zit de crux van het probleem en dus ook de oplossing. Het is dan ook opvallend dat juist op dit cruciale punt de minister geen helder antwoord geeft in de brief vinden PZO en VZN.

Gelijk speelveld zzp’er en werknemer
Tot slot is de insteek om een gelijker speelveld tussen zelfstandigen en werknemers voor contractvormen te creëren. Echter, om dat gelijker speelveld te creëren worden verplichtingen opgelegd aan de zelfstandige en fiscale voordelen die bedoeld zijn om risico’s af te dekken afgeschaft. Hierdoor gaan de lasten van zelfstandigen omhoog, maar niet direct het tarief.
Kortom, hiermee wordt zelfstandige getroffen en wordt de opdrachtgever ongemoeid gelaten. En dan is de vraag of er wel daadwerkelijk een gelijk speelveld ontstaat of dat zelfstandigen – juist die aan de onderkant – nog verder de armoede in raken.