Primaire, secundaire en tertiaire arbeidsvoorwaarden

De afspraken die je met je werknemers maakt over dingen als functie, werktijden en salaris leg je vast in het arbeidscontract. Deze arbeidsvoorwaarden zijn op te delen in meerdere categorieën. Vaak spreekt men over:

• Primaire arbeidsvoorwaarden, zaken waar je altijd afspraken over maakt. De belangrijkste afspraken voor samenwerking, zoals over het salaris en de werktijden.

• Secundaire arbeidsvoorwaarden, extra afspraken die je maakt bovenop de primaire arbeidsvoorwaarden. Voorbeelden zijn een dertiende maand, een reiskostenvergoeding of een fiets van de zaak.

Secundaire arbeidsvoorwaarden kunnen heel divers zijn. Maar daarnaast zijn er dus ook nog tertiaire arbeidsvoorwaarden. Vaak worden deze tertiaire arbeidsvoorwaarden op een hoop gegooid met de secundaire, maar er is een betekenisverschil.

Tertiaire arbeidsvoorwaarden betekenis

Tertiaire arbeidsvoorwaarden zijn voorwaarden die gaan over voorzieningen en faciliteiten die je je werknemers aanbiedt. Tertiaire arbeidsvoorwaarden zijn dus geen afspraken die direct tot uitdrukking komen in geld of een vergoeding. Vandaar dat ze op de derde plek komen, na de primaire en secundaire arbeidsvoorwaarden.

Tertiaire arbeidsvoorwaarden voorbeelden

Je kunt zelf invullen wat je als tertiaire arbeidsvoorwaarden aan je personeel wilt aanbieden. Maar een paar voorbeelden zijn:

• Een aantrekkelijke werklocatie aan de Amsterdamse grachten

• Een massagestoel in het kantoor

• Een keuken op de afdeling met gratis voorzieningen als lekkere koffie en thee

• Gratis fruit

• Een mooi dakterras voor lunch of borrel

• Creatieve werkruimtes

• Sporten onder werktijd of met een gratis abonnement

Je kunt je voorstellen dat dit soort tertiaire arbeidsvoorwaarden het werken een stuk aangenamer maken.

Waarom tertiaire arbeidsvoorwaarden?

Kort gezegd: met goede tertiaire arbeidsvoorwaarden heb je een grotere kans dat je goed personeel binnenhaalt en binnenhoudt. Je kunt je ermee onderscheiden, want deze arbeidsvoorwaarden maken werken bij jouw bedrijf een stuk aantrekkelijker.

Tertiair maar belangrijk

Dat deze arbeidsvoorwaarden op de derde plek komen, wil namelijk niet zeggen dat tertiaire arbeidsvoorwaarden onbelangrijk zijn voor je werknemers. Natuurlijk zijn geld en vergoedingen belangrijk. Maar wat je werknemer daarbovenop krijgt, telt ook zwaar mee. Vandaar dat je er goed aan doet om te kijken naar de tertiaire arbeidsvoorwaarden die je aanbiedt. In het kort waarom tertiaire arbeidsvoorwaarden belangrijk zijn:

• Blijere en fittere medewerkers

• Grotere aantrekkingskracht op nieuw personeel

• Personeelsbehoud

Hieronder een korte toelichting op deze punten

Blije en vitale medewerkers

De kosten voor verzuim zijn hoog. Vandaar dat organisaties graag investeren in een vitaal team. En in medewerkers die happy en goed gemotiveerd zijn. Tertiaire arbeidsvoorwaarden zijn hier bij uitstek geschikt voor. Het is toch geweldig als je werknemers hun werk even kunnen onderbreken voor:

• Poolen of biljarten in de kantine

• Darten

• Gamen op een gameconsole

• HIIT training in de sportschool

• Of iets anders

Het feit dat je laat zien dat je inzet op blije en vitale werknemers, zal veel werknemers een goed gevoel geven. Je laat zien dat je het werkplezier en het welzijn van je werknemers belangrijk vindt.

Krapte op de arbeidsmarkt

Er is krapte op de arbeidsmarkt. Veel vacatures zijn moeilijk in te vullen. Dat betekent dat een extra lokkertje absoluut geen kwaad kan. Misschien is het wel die ene tertiaire arbeidsvoorwaarde die jouw nieuwe aanwinst over de streep trekt.

Ken je doelgroep

Wat zijn tertiaire arbeidsvoorwaarden waar jouw gedroomde nieuwe medewerker warm van wordt? Met goede en originele tertiaire arbeidsvoorwaarden kun je je onderscheiden van andere bedrijven. Zeker als je te maken hebt met een cao, waardoor je in heel veel opzichten dezelfde voorwaarden aanbiedt als je concurrenten. Als je weet wat je doelgroep graag wil, kun je daar je voorwaarden op aanpassen.

Tertiaire arbeidsvoorwaarden vastleggen

Net als primaire en secundaire arbeidsvoorwaarden leg je tertiaire arbeidsvoorwaarden meestal vast. In de manier van vastleggen kun je een onderscheid maken tussen tertiaire arbeidsvoorwaarden die:

• Voor al je werknemers gelden

• Specifiek voor een werknemer gelden

De meeste (zo niet alle) tertiaire arbeidsvoorwaarden zullen voor al je personeel gelden: bijvoorbeeld gebruikmaken van de pooltafel of de mogelijkheid om te sporten onder werktijd. Omdat ze algemeen gelden, leg je ze vast in het bedrijfsreglement of personeelshandboek. Vervolgens verwijs je vanuit het contract van de werknemers naar het reglement, zodat iedereen weet dat deze voorzieningen bestaan. 

Vergeet sowieso niet in de vacatureteksten en tijdens sollicitatiegesprekken reclame te maken voor deze tertiaire arbeidsvoorwaarden.

Geldt een bepaalde tertiaire arbeidsvoorwaarde specifiek voor een bepaalde werknemer omdat hij deze in de onderhandelingen heeft afgedwongen? Leg deze arbeidsvoorwaarde dan vast in het arbeidscontract van deze werknemer.

Aan de slag met tertiaire arbeidsvoorwaarden

Met goede tertiaire arbeidsvoorwaarden sta je er als werkgever dus beter op en help je je medewerkers met meer plezier te werken. Het is dus tijd om er werk van te maken als je dat nog niet doet. Je kunt dat doen in twee stappen:

1. Breng in kaart welke tertiaire arbeidsvoorwaarden je al biedt. Sommige werkgevers hebben hun werknemers meer te bieden dan ze naar buiten toe communiceren. Kijk dus goed welke extraatjes jij je medewerkers al biedt en zorg dat je dit goed verwoordt in vacatureteksten en tijdens sollicitatiegesprekken.

2. Ga na welke tertiaire arbeidsvoorwaarden je kunt toevoegen. Met welke extra voorzieningen en faciliteiten kun je het nog aantrekkelijker maken om in jouw organisatie te komen werken? Kijk goed hoe je je ten opzichte van andere werkgevers kunt onderscheiden.

Maak van jouw werkplek een geweldige plek om te werken, een plaats waar je werknemers met plezier naartoe komen!