Het zou mij zeker niet hebben verbaasd wanneer één of meerdere doden waren gevallen. Op nog geen vijftig meter van ons plekje op het terras van restaurant Birkenhof in Stolberg landt een traumahelikopter. Het hoge gras stuift wild in alle richtingen. Gelukkig zitten wij achter glas. In de ruiten aan de andere kant van het terras weerspiegelt zich blauw zwaailicht. Er moet iets heel ernstigs zijn gebeurd maar wij hebben geen oorverdovende klap of gekrijs gehoord.

Lange tijd gingen wij met ons gezin één- of soms zelfs tweemaal per jaar op vakantie in het vakantiepark Himmelberg in Thalfang (Hunsrück). Dit bevindt zich op de top van een heuvel. Af en toe zag je achter een rij bomen een helikopter dalen of opstijgen. De vallei bood hiervoor alle ruimte. Het leek om een oefening te gaan. In die tijd wisten wij nog niet van het bestaan van een traumahelikopter. In Nederland is men hiermee pas op 1 mei 1995 is als pilot gestart.

Een doorgegroeide hypofysetumor met liquorlek en een reële kans op een hersenvliesontsteking dwongen mij bij vakanties tot voorzorgsmaatregelen. Mijn medische gegevens werden naar het Krankenhaus der Barmherzigen Brüder in Trier gestuurd voor het geval dat ik onverhoopt deze aandoening zou krijgen. De neuroloog zou ervoor zorgen dat ik vanaf het vakantiepark met een helikopter naar het ziekenhuis zou worden gebracht. Achteraf komt dit alles overdreven over.

Ik dacht hieraan terug toen ons laatste uurtje van een korte vakantie in Duitsland net over de grens werd verstoord door het geronk van een helikopter. Het kost ons moeite om afscheid te nemen van deze idyllische locatie. We hebben al afgerekend, maar het lijkt ons beter om nog even te wachten. De twee hulpverleners die uit de helikopter stappen, maken in elk geval geen gehaaste indruk. Wanneer elke seconde telt, is het óf te laat óf is er niets ernstigs aan de hand.

“Wanneer wij uiteindelijk vertrekken, heb ik even zicht op de brancard. Er ligt een vrouw”

In Nederland vlogen in 2022 de zogeheten lifeliners van Medical Air Assistance 11.483 keer uit en de Waddenheli voor niet- of minder spoedeisende hulp 818 keer. In Duitsland ging het vorig jaar om 55.675 vluchten, hetgeen hiermee verhoudingsgewijs overeenkomt. Uit een verslag van de ADAC – de zusterorganisatie van de ANWB – blijkt dat de helikopterhulpverlening slechts in 30 procent werd ingezet voor ongevallen. Bij 28 procent van de vluchten ging het om hart- en vaataandoeningen.

Wanneer ik naar het toilet ga, vang ik buiten een glimp op van een ambulance met nog steeds blauw zwaailicht en allerlei medische apparatuur die op de grond is uitgestald, waaronder een AED. Een brancard wordt afgeschermd door hulpverleners en vermoedelijk mensen die het slachtoffer kennen. Het ziet er niet goed uit. De dame die ons bediende en nu als taak heeft om bezoekers die willen vertrekken tegen te houden houdt haar vinger voor de mond.

In het restaurant is echter geen spoor van onrust te bespeuren. Vreemd, want het kan toch haast niet anders of de mensen hier moeten weet hebben dat er voor het restaurant iets is gebeurd. Vanaf het terras zie ik dat de piloot en een collega in gesprek zijn met de boer op wiens gebied de helikopter is geland. Wanneer wij uiteindelijk vertrekken, heb ik even zicht op de brancard. Er ligt een vrouw. Ze beweegt niet. Of toch? Even tilt zij haar hoofd op. Gelukkig: geen dode!

P.S.

In de meeste gevallen waarin een traumahelikopter wordt ingezet, wordt de patiënt niet door een traumahelikopter vervoerd. Doorgaans brengt een ambulance de patiënt naar het ziekenhuis.